بررسی پتروگرافی، ژئوشیمی و پتروژنز انتهای توده نفوذی جبال بارز (جنوب سد نساء شهرستان بم)

توده نفوذی جبال بارز یک باتولیت گرانیتی با طول 52 کیلومتر و عرض آن در پهن ترین قسمت 14 کیلومتر ودر باریکترین قسمت 2/5 تا 5 کیلومتر است،که درون ولکانیک¬های ائوسن بیرون زدگی دارد. دارای روند شمال غرب –جنوب شرق است. منطقه مورد مطالعه جزئی از باتولیت جبال بارز به سن الیگو-میوسن است، که در زون ایران مرکزی، جنوب شرق کمربند ماگمایی ارومیه-دختر بین طول¬های جغرافیایی ´ 24˚58 تا´ 25˚58 عرض جغرافیایی َ33 ˚28 تا ´34 ˚28 واقع گردیده است. از لحاظ سنگ شناسی جنس سنگ¬های توده نفوذی مورد مطالعه گرانودیوریت، مونزوگرانیت و سینوگرانیت می باشد.گردهمایی کانیایی سنگ¬های توده نفوذی مورد مطالعه شامل کانی¬های روشن کوارتز، پلاژیوکلاز، فلدسپات الکالن، کانی¬های تیره بیوتیت و آمفیبول همراه با کانی¬های فرعی آپاتیت، اسفن، زیرکن، کانی¬های اپک و کانی¬های ثانویه، سریسیت،کلریت، اپیدوت، اکسیدآهن و کانی¬های رسی می توان اشاره کرد. بافت اصلی این سنگ¬ها گرانولار ناهمسان دانه و گاه پورفیری است، به همراه بافت¬های اصلی، بافت¬های فرعی پوئی کیلیتیک، گرانوفیری، میکروگرافیکی، میرمکیت و پرتیت دیده می شود. در توده نفوذی مورد مطالعه دو نوع آنکلاو پیش رس و زنولیت مشاهده می شود. همچنین این توده توسط رگه¬های آپلیتی، رگه¬های کوارتزی و دایک¬های آندزیتی و آندزیت بازالتی که روند جنوب شرق-شمال غرب دارند، با ضخامت¬های متغیر قطع می شوند. مرز این آنکلاوها و رگه¬ها با توده نفوذی مورد مطالعه به صورت واضح ومشخص است. بر اساس مطالعات ژئوشیمیایی، نمودارهای ضریب تفریق، فرآیند تفریق ماگمایی در این توده را بیان می کنند. از لحاظ تقسیم بندی سری¬های ماگمایی در سری کالک الکالن تا کالک الکالن پتاسیم بالا قرار می گیرند و طبیعت پر آلومینوس ضعیفی از خود نشان می دهند. توده نفوذی مورد مطالعه از نوع (i )می باشد. از نظر موقعیت تکتونیکی در محدوده گرانیت¬های قوس آتشفشانی(vag) و در محیط¬های همزمان و پس از برخورد قرار می گیرند. بر اساس مطالعات ژئوشیمیایی، توده مورد مطالعه منشاءگارنت-آمفیبولیت دارد. بر اساس نمودارهای عنکبوتی مدل ماگمایی توجیه کننده سنگ¬های توده نفوذی مورد مطالعه مدل ماگمایی فرورانش است. با توجه به قرار گیری توده نفوذی مورد مطالعه در کمریند ماگمایی ارومیه-دختر، در نتیجه این توده در اثر فرورانش نئوتتیس به زیر ایران مرکزی ایجاد شده است.